• Space Program: Leefwerk Converted
Programi Hapësinor: Leefwerk Converted
Stacion - Qendra për Art Bashkëkohor Prishtinë

Programi Hapësinor: Leefwerk Converted
Kuruar nga Albert Heta

14/10/2022 në orën 18:00
Vendi: Pallati i Kulturës Rinisë dhe Sportit "Boro dhe Ramizi" në Prishtinë

Stacion - Qendra për Art Bashkëkohor Prishtinë ka kënaqësinë të prezantojë Leefwerk Converted në Pallatin e Kulturës, Rinisë dhe Sportit "Boro dhe Ramizi" në Prishtinë.

LEEFWERK është një dyshe artistike që bën turne në Evropë me rezultatet e praktikës së tyre artistike për shitje.
Duke qenë se mendimi liberal përcakton politikën kulturore dhe në këtë mënyrë minon eksperimentimin, ata kanë menduar që çështjes së fitimit të famës në skenën artistike t'i qasen si burim eksperimentimi dhe duke qenë se të bëhesh artist mund të jetë edhe projekt artistik, ky projekt është bërë edhe projekt artistik.

Bazuar në tezën e Henri Lefebvre se e gjithë hapësira sociale prodhohet, Programi Hapësinor nga Stacion - Qendra për Art Bashkëkohor Prishtinë është pasqyrim dhe derivat i ndërhyrjes së projektit Rimendimi i programit hapësinor (social) (2013).

Programi Hapësinor është moduli programatik i krijuar për të krijuar hapësirë për artistët, programet dhe ngjarjet që kanë të bëjnë dhe lidhen me programet e vazhdueshme dhe punën e Stacion - Qendra për Art Bashkëkohor Prishtinë. Përveç kësaj, moduli prodhon hapësirë për institucioneve partnere në vend dhe partnerëve ndërkombëtar në projektet e artit dhe edukimit.

Leefwerk Converted qëndron si një bashkëpunim në kontekstin e hulumtimit aktual të Stacion - Qendra për Art Bashkëkohor Prishtinë mbi prodhimin dhe kushtet e punës së artistëve në Prishtinë. Hulumtimi tregon për dobësimin sistematik të hapësirës institucionale dhe publike, e cila gjithashtu pengon aksesin e barabartë dhe prodhimin demokratik të artit, institucioneve dhe hapësirës publike. “Programi Hapësinor” është një modul programatik që synon të krijojë hapësirë për artistët, programet dhe ngjarjet që kanë të bëjnë ngjashëm me aktivitetet dhe punën e Stacion – Qendra për Art Bashkëkohor Prishtinë. Moduli gjithashtu krijon hapësirë për institucionet partnere në vend dhe partnerët ndërkombëtarë në ndërhyrjet në art dhe edukim.

Vendi i ndërhyrjes, objekti ikonë i Pallatit të Kulturës, Rinisë dhe Sporteve "Boro dhe Ramizi" në Prishtinë, është një kujtim i kohës së kaluar dhe institucioneve që edhe pse nuk ekzistojnë më ose pikërisht për këtë, janë një pika qendrore e referencës për debatin.

Pallati i Kulturës, Rinisë dhe Sporteve "Boro dhe Ramizi" u ndërtua midis viteve 1975 dhe 1977. Ndërtesa u projektua nga Živorad Janković dhe Halid Muhasilović, të cilët punuan për studion që projektoi gjithashtu qendrën e famshme kulturore dhe sportive shumëfunksionale Skederija në Sarajevë (1969) dhe qendra sportive dhe afariste “Spens” në Novi Sad (1981). Pallati i Kulturës, Rinisë dhe Sportit “Boro dhe Ramizi” është ndërtuar nga kompania kosovare e ndërtimit industrial “Ramiz Sadiku”.

Pallati i Kulturës, Rinisë dhe Sportit “Boro dhe Ramizi” në Prishtinë që nga momenti i funksionalizimit të tij ishte institucioni qendror në Kosovë, duke simbolizuar kulmin e zhvillimit të vrullshëm, modernizimit dhe lulëzimit të shoqërisë, kulturës, rinisë dhe sportit në Kosovë. Objekti është ndërtuar pjesërisht nga vetë qytetarët e Prishtinës dhe ka një sipërfaqe prej 8,136 m² me një kapacitet prej 11,000 njerëz, një sallë të madhe me kapacitet prej 8,000 njerëz dhe një sallë të vogël me kapacitet prej 3,000 njerëz, duke përjashtuar qendrën tregtare, pallati i cili ishte projektuar për një gamë të gjerë ngjarjesh, duke përfshirë ngjarje sociale, publike, kulturore, argëtuese, sportive dhe ekonomike.

Që nga viti 1979, në qendrën tregtare të Pallatit të Kulturës, Rinisë dhe Sportit, “Boro dhe Ramizi”, ishte vendosur edhe Galerinë e Arteve të Prishtinës, e cila konsiderohet institucioni qendror i artit dhe kulturor në Kosovë.
Në shtator 2021, një grup artistësh (Valdrin Thaqi, Brilant Milazimi, Mimoza Sahiti dhe Ermir Zhinipotoku) gjetën mënyra dhe filluan të përdorin një hapësirë zyre në pjesën administrativ të Pallatit si studio artistësh, duke kontribuar aktivisht në diskutimin për të kaluarën e gjallë të këtij institucioni dhe programit të tij (aktualisht i munguar), si dhe sesi institucionet mund të iniciojnë zhvillime më domethënëse, përfshirë zhvillimin kritik të praktikës artistike.

Vështirësia e aksesit në hapësirat e pushtuara nga artistët në këtë godinë tregon edhe vështirësitë e diskutimit për institucionalitetin. Për të shkuar në hapësirat e artistëve duhet kaluar pranë recepsionit të NPL "Prishtina Parking" Sh.A., e cila shfrytëzon këtë pjesë të objektit dhe hyrjen e saj që fillimisht ishte menduar për administrimin e Pallatit dhe Qendrën Kulturore të tij.

Prishtina Parking “është e përkushtuar për dixhitalizimin, menaxhimin dhe mirëmbajtjen e trafikut të pushimeve në komunën e Prishtinës, duke ofruar shërbime inovative dhe të thjeshta të parkimit, pagesës dhe kontrollit për të përmbushur nevojat e të gjithë qytetarëve”.

Artistët dhe NPL "Prishtina Parking" Sh.A. janë (jo) dy nga partitë e shumta që jetojnë së bashku në këtë godinë që është shndërruar në një hapësirë për nevoja parkimi dhe marrëdhënie pushteti, duke zbuluar deinstitucionalizimin dhe rrënimin e këtij institucioni që nga viti 1989.

Stacion - Qendra për Art Bashkëkohor Prishtinë do të parkojë Leefwerk Converted në Pallatin e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve "Boro dhe Ramizi" për t'u lidhur me kontekstin dhe hulumtimet e vazhdueshme. Leefwerk Converted do të udhëtojë me veturë për në Prishtinë. Automjeti i përdorur nga Leefwerk është shndërruar në një tezgë tregtare për të shitur rezultatet e tyre artistike në një mënyrë shumë eksperimentale. Me këtë automjet të konvertuar, Leefwerk simbolikisht do ta profilizojë veten si "artistë të paftuar", duke bastisur skenën e krijuar të artit dhe duke shitur punën e tyre sa më lirë që të jetë e mundur. "

Programi Hapësinor: Leefwerk Converted në Pallatin e Kulturës, Rinisë dhe Sportit "Boro dhe Ramizi" u mbështet nga Komuna e Prishtinës.